Rreth 1.200 paciente me kancer të gjirit diagnostikohen çdo vit në Klinikën për Onkologji dhe Radioterapi, njoftoi sot Shoqata e dedikuar për pacientët me kancer “Hema-onko”, me rastin e shënimit të 1 tetorit, fillimin e Muajit të luftës kundër kancerit të gjirit.
Ana Marjanoviq nga “Hema-onko” tha se këto paciente përballen me një sërë problemesh, duke filluar nga protokollet e pandryshuara, mungesa e bordeve të tumoreve, periudhat kur nuk ka terapi, mungesa e një programi kombëtar të shqyrtimit për kancerin në fazën zero dhe të parë.
“Rreth 60 përqind e pacienteve shkojnë në klinikë private për diagnozën fillestare, pra për biopsi. Ajo që është edhe më shkatërruese është se rreth 80 përqind e këtyre pacientëve të diagnostikuar, pasi marrin diagnozën, referohen për kirurgji në vend të Klinikës së Onkologjisë. Kjo për shkak se protokollet në këtë vend nuk kanë ndryshuar dhe bordet e tumoreve nuk funksionojnë. Ne po punojmë për të përmirësuar këtë situatë dhe që këta pacientë të vijnë fillimisht në Klinikën e Onkologjisë, dhe më pas trajtimi më i mirë për trajtimin e tyre mund të zhvillohet me onkologun, kirurgun dhe patologun”,tha ajo.
Ajo pret që shteti të gjejë një strategji të mirë për një program skriningu deri në fund të vitit, i cili do të ndiqet për vite me radhë.
“Gjëja më e rëndësishme në këtë program skriningu është të përfshihen të gjithë pacientet e moshës 40 deri në 69 vjeç. Po punojmë për të përfshirë pacientët nën 40 vjeç, sepse ka shumë paciente të reja me këtë sëmundje”,tha Marjanoviq.
Një nga problemet kryesore të Klinikës së Onkologjisë janë periudhat kur nuk ka terapi. Sipas saj, mënyra se si sigurohet terapia duhet të ndryshohet.
“Këtë vit, Klinika ka një buxhet prej 65 përqind më të madh, i cili nuk duhet lënë pas dore fare. Megjithatë, pavarësisht kësaj, në gjashtë muajt e fundit, janë shfaqur boshllëqe prej një, dy, madje edhe tre javësh për terapi të caktuara. Kjo do të thotë që paratë nuk janë problemi i vetëm. Për shkak të procedurave të rënda, mungesës së koordinimit të sistemit administrativ dhe mungesës së mekanizmave që do të rregullonin furnizuesit, na mbeten boshllëqe prej disa javësh. Prandaj, ne besojmë se prokurimi i barnave duhet të zbatohet, dhe se prokurimi duhet të merret në konsideratë edhe në nivel shtetëror, në mënyrë që të mos jetë në bazë mujore, por i centralizuar, në mënyrë që të shmanget kjo”, tha ajo.
Sipas saj, Shoqata po punon edhe për prokurimin e terapive më të reja, barnave të gjeneratës së pestë, të destinuara për kanceret metastatike.
Kujtojmë se Enti Shtetëror i Revizionit, konstatoi se Programi i Ministrisë së Shëndetësisë për zbulimin e hershëm të sëmundjeve malinje nuk po arrin efektin e pritur, pavarësisht faktit se 22.9 milionë denarë (rreth 370 mijë euro) u shpenzuan për aktivitete skriningu në vitin 2023.
Programi përfshin skriningun për zbulimin e hershëm të kancerit të qafës së mitrës, zbulimin e hershëm të kancerit të gjirit dhe zbulimin e hershëm të kancerit të zorrës së trashë, studime kombëtare mbi kancerin e gjirit, kancerin e prostatës, kancerin e mitrës, kancerin e zorrës së trashë dhe kancerin e mëlçisë, si dhe aktivitete për parandalimin dhe diagnostikimin e hershëm të sëmundjeve të mëlçisë brenda Qendrës së sapohapur për Sëmundjet e Mëlçisë.
Sipas raportit, programi ka përcaktuar popullatën e synuar sipas moshës, por numri i personave që do të mbulohen nga skriningu nuk është përcaktuar, që do të thotë se nuk janë vendosur tregues të matshëm për të vlerësuar suksesin e programit.
Auditorët i kanë rekomanduar personit përgjegjës në ministri, në bashkëpunim me personat përgjegjës për zbatimin e Programit për Zbulimin e Hershëm të Sëmundjeve Malinje, të ndërmarrë këto aktivitete: të përcaktojë numrin e personave që do të mbulohen nga skriningu, të krijojë monitorim dhe të dhëna për personat e ftuar në skrining, si dhe ata tek të cilët janë zbuluar anomali qelizore dhe ata me sëmundje malinje, si dhe të përcaktojë afatin për lëshimin e rezultateve të skriningut me Programin.
- Artikulli fillimisht është publikuar në Portalb.
